يكي از علل غيبت امام مهدي ارواحنا له الفداء غربال شدن تمامي مردم به طور عام و مؤمنان به طور خاص است، تا آنكه هر كس جوهره ي خود را آشكار كند و خواسته و آرزوي خويش را روشن سازد؛ با حق و حقيقت همراه است يا با باطل و گمراهي و (نيز) تا كار مردم به هنگام ظهور امام ارواحنا له الفداء كاملاً مشخص و قطعي گردد؛ چه آنگاه هيچ تأخير و ترديدي پذيرفتني نيست و راه سومي براي مردمي نخواهد بود كه نه به طرف حق مي روند و نه باطل و مانند يك قشر زائد اجتماعي در واقعيت جامعه ي بشري، كار پاك سازي عمومي را بغرنج و به دنبال آن، زندگي بنيادين را مختل مي كنند.
امام صادق علیه السلام فرمودند:
«سوگند به خدا، همچون شيشه، شكسته خواهيد شد و همانا شيشه (دوباره) ساخته مي شود؛ همان گونه كه در اول بوده است.
سوگند به خدا، چون سفال شكسته مي شويد و سفال وقتي شكست دوباره همچون اول باز نمي گردد.
سوگند به خدا، تصفيه مي شويد، سوگند به خدا، غربال مي شويد؛ آن سان كه دانه هاي گندم از آن جدا مي گردند.» [1]
همچنين از آن حضرت نقل است كه فرمودند:
«همانا اين ظهور واقع نمي شود؛ مگر بعد از نااميدي. نه، به خدا سوگند، تا اين كه پاك شويد. نه، به خدا سوگند، تا اينكه تصفيه شويد. نه، به خدا سوگند، تا اين كه هر آن كه شقيّ است شقاوتمند شود و هر آن كه سعيد است سعادتمند.» [2]
اين بدان مفهوم است كه نگون بختان از سعادتمندان جدا مي گردند و (روزگار پُر آزمايش غيبت) آوردگاهي خواهد بود جدا كننده كه در آن جز سعادتمندان نمي ماند تا ملت دولتي خدايي باشند به رهبري ولي خدا و باقي نهاده ي او بر روي زمين.
همچنين از امام صادق علیه السلام روايت است كه فرمودند:
«بسيار دور است! بسيار دور است! نه، به خدا سوگند، آن چه شما بدان چشم دوخته ايد نخواهد بود تا اين كه غربال شويد.
نه، به خدا سوگند، آن چه شما بدان چشم دوخته ايد نخواهد بود تا اين كه پاك شويد.
نه، به خدا سوگند، آن چه شما بدان چشم دوخته ايد نخواهد بود مگر بعد از نااميدي.
نه، به خدا سوگند، آن چه شما بدان چشم دوخته ايد نخواهد بود تا اين كه هر كسي شقي است شقاوتمند شود و هر آن كه سعيد است سعادتمند گرد.» [3]

---

 
[1] بحارالانوار 52: 101، به نقل از كتاب الغيبه، شيخ طوسي (ره)
[2] بحارالانوار 52: 111، به نقل از كمال الدين.
[3] بحارالانوار 52: 112، به نقل از كتاب الغيبه، شيخ طوسي [: 335-336 (فصل 5، ح 281)]